Friday, October 11, 2013

Silvestre Galano Davalos: Addaan Sursuro ken Kinaimbag a Panagpuspuso

Maria and Silvestre davalos on their 50th Wedding Anniversary, 1982
Maria Mateo Davalos during their courtship, 1930
Maria and Silvestre Davalos on their Wedding Day, 1932
Silvestre Galano Davalos: Addaan Sursuro ken Kinaimbag a Panagpuspuso
ni Rudy Ram. Rumbaoa



NAYANAK ni Silvetre Galano Davalos iti Paoay, Ilocos Norte. Napan nagtrabaho iti kataltalonan ti Hawaii idi 1927 iti tawenna a 19. Nagluas ni Silvestre agraman dagiti sabsabali pay a lallaki a naglugan iti barko manipud iti pantalan ti Salomague, Cabugao, Ilocos Sur.

Immuna a simmanglad ti barko a nagluganan ni Silvestre iti isla ti Kauai. Nagindeg ditoy ken nagtrabaho iti Kalaheo Sugar Plantation. Maysa ni Silvestre kadagiti maibilang a de-adal iti grupo dagiti kaisalpak. Saan la a dayta, naurnos pay ti panagsaona iti ingles.

Naupaan ngarud ni Silvestre a kas superbisor. Malaksid iti kinagagetna iti trabaho, adda pay sabali a trabaho ni Silvestre- maysa a postman [kartero]. Nagbalin pay nga interpreter [wenno agipatarus iti ingles] no kasapulan ti tulongna. Kadagiti dadduma, isu ti agputar iti maipaw-it a surat dagiti nabati a patpatgen ken ay-ayaten dagiti katrabahuanna iti Filipinas. Ket gapu iti kinagagetna iti trabaho ken kinasalimetmetna, nakagatang iti bukod a karro.

Immapay ti naimbag a gasat ken ni Silvestre ta idi 1930, naam-ammona ti maysa a napintas a dayag iti nagan a Maria Rafael Mateo a taga-Camiling, Tarlac. Sangsangpet idi ni Maria iti Kaleheo, Kauai. Kadua ni Maria ti kabsatna a babai, ni Gregoria Bautista ken ti asawana a karaman ti kabsatna a lalaki, ni Bernabe Mateo.

Natennag ti rikna ni Silvestre ken ni Maria. Kasta unay ti panagraem ken panangrespetar ni Silvestre iti balasang. Iti maysa kadagiti insurat ni Silvestre a balikas/binatog iti likud ti ladawan ni Maria a nasarakan ti balasangna, ni Merci Neri kunana: "Miss Mateo, agnanayon caniac no casta met a tarigagayennac. Agnanayonto nga ay-ayaten ken patpatgenca no aramidem met ti casta."

Ket nagbanag ngarud dagitoy dua idi 1932. Naglantip dagiti pusoda.

Nayanak ti umuna nga anakda, ni Mary Avelina Parangan ken agdama itan nga agnaed iti Wahiawa, Oahu.

Ngem saan laeng a dayta, adda sabali pay a talento ni Maria, nalaing nga agdait. Ket gapu iti daytoy, kaaduan kadagiti tattao iti kampo a pagnaedanda, ni Maria ti mangsursir ti pagan-anayda.

Adda idi tiempo a nagdisision da Silvestre ken Maria nga agsubli wenno agawid iti Camiling, Tarlac. Tallo pay nga annakda ti naipasngay iti Camiling isu da: Mercedes Neri, Dominador Davalos ken Fernando Davalos.

Agnaed ni Mercedes iti Maui idinto nga iti Oahu da Dominador ken Fernando. Iti agdama, ni Merci Neri ti Special Assistant and Community Liason ken ni Maui Mayor Alan Arakawa.

Idi tawen 1946, nagdesision a nagdubli ni Silvestre iti Hawaii. Ket iti dayta a tawen, nagtrabaho iti Dole Pineapple Company iti Wahiawa, Oahu. Indiaya ti kompania kenkuana ti innem ti kuartona a balay ken nasayaat a panggedan iti maysa a shop a masarakan iti asideg ti balay. Inawat ni Silvestre dayta nga indiaya ti kompania ket di nagbayag, napan nakipagnaeden da Maria ken dagiti annakda.

Kuna ni Merci a manangipateg unay dagiti nagannakna, naasi ken managtulong kadagiti dadduma. No ania man ti adda kadakuada, iparaburda met iti sabali. Naannad met ti pannakabingay dagiti sanikuada a para kadagiti annakda.

Gapu iti asi ken kinamanagtulong da Silvestre ken Maria, us-usaren met ni Merci ita ti tawidna a tumulong nga agpabasa kadagiti maikari ken eskolar nga estudiante iti Filipinas. Tumultulong pay ni Merci kadagiti agtutubo nga agnayangay a sumrek iti seminario. Ket itay kallabes, napan nagbakasion ni Merci iti Filipinas tapno atendaranna ti panagturpos dagiti estudiante a pinagbasana iti nursing, teaching ken pharmacy.

Agtawen iti 88 idi pumusay ni Silvestre, idinto a 97 met ken ni Maria idi simmaruno

No comments:

Post a Comment